Wat hebben sinaasappels te maken met homoseksualiteit? Voor de gemiddelde Nederlander helemaal niets. Maar voor gay studenten uit het Zweedse universiteitsstadje Lund is de link wel degelijk aanwezig. Elke donderdagavond komen zij bij elkaar in café Ariman. Om herkenbaar te zijn voor nieuwelingen, wordt een sinaasappel op tafel gelegd.
Onlangs zorgde deze methode voor heftige discussie op het internetforum. Internationale studenten konden het tafeltje niet vinden en dropen teleurgesteld af. Gelukkig was een oplossing snel bedacht. Nieuwkomers nemen nu zelf ook een sinaasappel mee, zodat zij door de andere ‘gaystudenterna’ uit de massa worden gepikt.
Konden we dat altijd maar doen. Als alle lesbo’s en bivrouwen altijd een sinaasappel bij zich zouden dragen, had me dat een hoop onbeantwoorde liefdes bespaard. Ik had precies geweten wie ook ‘van de goede kant’ was. Bovendien zou ik met al dat oranje om me heen een stuk minder eenzame puberteit hebben gehad.
Toch dragen wij allen wel degelijk subtiele sinaasappels met ons mee. Denk maar aan dresscode, insiders grapjes, muzieksmaak. Ik ken niet zoveel lesbo’s met hakschoenen en stiekem hebben we nog best vaak kort haar. En hoewel ik mijn geaardheid niet op mijn hyves profiel heb gezet, pikken soortgenoten me er meteen uit vanwege mijn opsomming van lievelingsfilms.
Lang heb ik me afgevraagd of ik een soort lesbisch gen heb dat behalve mijn geaardheid ook mijn humor, muzieksmaak en manier van bewegen veroorzaakt. Maar om de een of andere reden voelt dat als een belediging. Alsof ik een freak ben, een foutje van de natuur. Alsof er een verklaring nodig is om mijn voorkeur te legitimeren.
Liever bekijk ik het op de sociologische manier: als niets meer of minder dan een strategie. Hetero’s, vooral de mannen onder hen, kleden zich tenslotte ook op zo’n manier dat ze vooral niet als homo worden gezien. We doen allemaal mee aan dit soort strategieën.
Nu ik voor 5 maanden naar Zweden vertrek, is het dan ook van het grootste belang me in te leven in deze culturele codes. In Nederland werkt mijn gaydar steeds beter, maar in een andere setting zou hij weleens kunnen gaan storen. Zo vertelde NOS-correspondente Andrea Vreede in Zij aan Zij dat de gaydar van Italiaanse lesbo’s in Nederland continu vals alarm geeft. Nederlandse vrouwen kleden zich een stuk stoerder of slonziger, hoe je het ook wil noemen.
Behalve het volgen van genoemde discussieforum, valt er niet veel voor te bereiden. Het is een kwestie van leren van je fouten. De komende tijd zal ik jullie in deze column dan ook op de hoogte houden van mijn Zweedse belevenissen.
[Januari 2008]